| 2.
Polacy zajmują Pesaro.
Po bitwie nad rzeką Metauro, 2 Korpus Polski działa
w ramach 8 Armii Brytyjskiej w bezpośredniej współpracy z 1 Korpusem Kanadyjskim.
Celem działań alianckich jest przełamanie Linii Gotów, wyzwolenie Pesaro
oraz zdecydowane posuwanie się naprzód w kierunku Niziny Padańskiej. 2
Korpus, na swoim wąskim odcinku, który obejmuje obszar od linii wybrzeża
do Montemaggiore, ma za zadanie posuwać się naprzód siłami 5 Kresowej
Dywizji Piechoty od rzeki Metauro w kierunku rzeki Foglia, a następnie
bataliony 3 Dywizji Strzelców Karpackich, mają przekroczyć rzekę Foglia
w kierunku Monteluro. Zgrupowanie Kawalerii ma równocześnie posuwać się
wzdłuż drogi krajowej Nr. 16, w kierunku na Pesaro.
Działania zostają rozpoczęte, po intensywnym przygotowaniu artylerii,
w nocy z 25 na 26 sierpnia, gdy dwa bataliony 5 Brygady Wileńskiej przeprawiają
się przez rzekę Metauro. Dnia 26 sierpnia o godź. 20 Monte delle Forche
jest w rękach polskiej piechoty. Następnie zostaje zdobyte Carignano oraz,
przez Zgrupowanie Kawalerii, Monte Giove, podczas gdy w nocy z 27 na 28
sierpnia, Pułk Brytyjski Household Cavalry wkracza do Fano. Dnia 29
sierpnia, Polacy posuwają się naprzód aż do linii Monte Blilla Monte
Ballante i są w niedalekiej odległości od rzeki Foglia. Dnia 30 sierpnia,
szwadronom Pułków Ułanów Karpackich oraz Household Cavalry udaje się przedostać
do Pesaro, ale potem zostają zmuszeni do wycofania się.
Włoski Korpus Wyzwolenia, który działa na lewym skrzydle, po zajęciu Pergola
dnia 20 sierpnia posuwa się nadal w kierunku Cagli, rzeki Candigliotto
i Acqualacqua, a od 25 sierpnia podlega 5 Korpusowi brytyjskiemu. CIL
uczestniczy w wyzwoleniu Urbino (28 sierpnia), Urbania (29 sierpnia),
Peglio (30 sierpnia), a od 30 sierpnia 1944 r. zawiesza wszelkie działania
i zostaje przeniesiony do strefy przegrupowania.
W dniach 1 i 2 września piechota 3 Dywizji Strzelców Karpackich przekracza
rzekę Foglia i z S. Germano, po zaciętych walkach, posuwa się w kierunku
wschodnim. Dzień 2 września jest dniem rozstrzygającym. Podczas gdy Ułani
Karpaccy definitywnie wkraczają do Pesaro, piechota polska zmierza w kierunku
Monte Boncio, a następnie w stronę morza, w kierunku na Fiorenzuola di
Focaia, zamykając tym samym manewr oskrzydlający i zmuszając Niemców do
wycofania się.
Starcia na Linii Gotów okazują się szczególnie ciężkie dla 2 Korpusu Polskiego,
który musi stawić czoła, poza fortyfikacjami niemieckimi, utworzonymi
z wieżyczek czołgów zakopanych w ziemi, czołgom, niszczycielom czołgów,
a także takim doborowym oddziałom jak 1 Dywizja Spadochronowa, z którą
nasi piechurzy już się zetknęli pod Monte Cassino. Wspólna akcja trzech
korpusów wojsk sprzymierzonych bardzo osłabia siły niemieckie i pozwala
Sprzymierzonym wedrzeć się w umocnione linie obronne Linii Gotów, ale
nie doprowadza do wyników zamierzonych na początku ofensywy.
W październiku 1944 r., po okresie wypoczynku, 2 Korpus zostaje przeniesiony
do Emilia-Romagna i do końca grudnia toczy ciężkie boje w Apeninie Emiliańskim.
Z wyczerpaniem ofensywy alianckiej, front stabilizuje się na linii rzeki
Senio. Działania zostają ponownie podjęte na wiosnę 1945 r. i po zaciekłych
walkach czołowe oddziały 2 Korpusu Polskiego wkraczają 21 kwietnia, jako
pierwsze do Bolonii, wnosząc jeszcze raz znaczący wkład w zwycięstwo Sprzymierzonych
we Włoszech.
W okresie 1944-1945, 2 Korpus Polski walczył na froncie włoskim przez
367 dni, wyłączając z akcji około 50 tysięcy żołnierzy niemieckich. Straty
polskie na polu walki wynoszą 2197 zabitych i 8376 rannych. W szczególności,
w trakcie walk, które miały miejsce w regionie Marche, od rzeki Chienti
do rzeki Foglia, 2 Korpus poniósł straty wynoszące 753 zabitych (496 w
bitwach o Ankonę oraz 257 w ataku na Linię Gotów) oraz 2877 rannych (odpowiednio:
1789 oraz 1088). Ogólne straty we Włoszech są jednak dużo wyższe i wynoszą
około 17 tysięcy zabitych i rannych. Polegli żołnierze 2 Korpusu są pochowani
na cmentarzach wojennych w Bolonii, Casamassima, Loreto i Montecassino.
|
