Italian Home -- Polish Home

1944-1946
2 Korpus Polski w regionie Marche

1. Po zdobyciu Ankony: nowa strategia aliancka.
Po zdobyciu Ankony, 2 Korpus Polski nadal posuwa się naprzód, w kierunku północnym. Celem jest pościg i zniszczenie Niemców, którzy wycofują się w kierunku Linii Gotów. 19 lipca 1944 r. rzeka Esino zostaje przekroczona przez dwie grupy bojowe, każda złożona z jednej brygady dywizji piechoty i kilku innych jednostek. Następnego dnia oddziały zbliżyły się do rzeki Misa, nad którą Niemcy utworzyli nową linię frontu. Ponieważ opór niemiecki jest bardzo silny, do akcji wprowadzono obie dywizje polskie i Niemcy wycofują się na linię obronną, utworzoną między rzekami Misa i Cesano. 3 Dywizja Strzelców Karpackich jest ugrupowana w pasie wybrzeża adriatyckiego, a 5 Kresowa Dywizja Piechoty po jej lewicy, podczas gdy CIL działa jeszcze bardziej na zachód. 4 sierpnia oddziały polskie, które już 26 lipca weszły do Ostra, zajmują Senigallia, a 5 sierpnia CIL dociera do Ostra Vetere i Barbara.
W tym właśnie okresie strategia aliantów ulega zmianie. Zdobycie portu w Ankonie, który stwarza znaczące korzyści w planie logistycznym, wpływa na przesunięcie w kierunku adriatyckiego stoku Apeninu osi ataku 8 Armii Brytyjskiej przeciwko Linii Gotów. 2 Korpusowi zostają powierzone nowe zadania, które przewidują zabezpieczenie drogi krajowej Nr. 76, ponieważ po niej mają się przemieszczać dwie wielkie jednostki: 1 Korpus Kanadyjski i 5 Korpus Brytyjski, które otrzymały rozkaz przeniesienia się na odcinek adriatycki do akcji przeciw Linii Gotów. Jednocześnie Polacy muszą opanować pozycje wyjściowe, z których Alianci będą przepuszczać szturm na Linię Gotów.
9 sierpnia rozpoczyna się natarcie na linię rzeki Cesano, prowadzone przez obie dywizje piechoty, przy wsparciu 2 Brygady Pancernej i 7 Pułku Huzarów. W ciągu dwóch dni walk, Polacy zdobywają Scapezzano, Monterado, Monte Porzio. 11 sierpnia zostają utworzone dwa przyczółki na rzece Cesano, podczas gdy CIL zajmuje linię grzbietu Corinaldo-Castelleone di Suasa.
Walka o zdobycie pozycji nad rzeką Metauro trwa od 19 do 22 sierpnia i uczestniczy w niej cały Korpus Polski. Plan ataku, analogicznie do ustalonego podczas głównej bitwy o Ankonę, przewiduje zdecydowane natarcie wzdłuż osi Mondolfo - S. Costanzo, prowadzone przez 3 Dywizję Strzelców Karpackich oraz 5 Dywizję Kresową, a następnie wykonanie manewru oskrzydlającego przez pułki pancerne, wzdłuż linii grzbietu Monte Rosario-Montemaggiore. Całą akcję poprzedziły działania deywersyjne.
Już 19 sierpnia, po zaciętych walkach, zostają zdobyte wzgórza „Il Vicinato” oraz S. Costanzo. Akcja 2 Brygady Pancernej doprowadza, w dniu 20 sierpnia, do zdobycia Monte Rosario: starcia są szczególnie ostre, ponieważ Niemcy posiadają czołgi Panther oraz niszczyciele czołgów Hornet.
21 sierpnia polskie czołgi są w Cerasa i w Monte S. Giovanni, podczas gdy piechota Dywizji Kresowej wchodzi do S. Giorgio di Pesaro i do Piagge. Wieczorem, 21 sierpnia, dochodzi do spotkania patroli dywizyjnych oraz pułków Brygady Pancernej. O świcie 22 sierpnia południowy brzeg rzeki Metauro, aż do Fossombrone, zastaje całkowicie opanowany przez Polaków. W wyniku tej bitwy, która z racji swej intensywności przypomina bitwę o Monte Cassino, siły niemieckie zostają znacznie osłabione, a jednocześnie zostają udostępnione Aliantom podstawy wyjściowe do natarcia na Linię Gotów.